Dieren
Wat wij van DIYnewzealand.com misschien wel één van de tofste dingen vinden om te doen als we in Nieuw Zeeland zijn, is het spotten van DIEREN! En dan hebben we het niet over de schapen, waarvan er op het eiland meer rondlopen dan mensen. Verspreid in Nieuw Zeeland vind je veel wildlife, zoals vele inheemse vogels, zeehonden, walvissen, doflijnen en enkele reptielen. Het is daarbij goed om te weten dat er geen gevaarlijke of dodelijke dieren in Nieuw Zeeland rondkruipen, in tegenstelling tot het buurland Australië. Er leven geen slangen en de enkele spin die je tegenkomt kan hooguit lelijk bijten. Hieronder geven we een overzicht van welke dieren je in Nieuw Zeeland kunt vinden en op welke plekken je volgens ons de beste kans hebt om ze te spotten!
Inheemse vogelsoorten
Nieuw Zeeland staat bekend om de vele inheemse vogelsoorten die er leven. Door de afwezigheid van natuurlijke vijanden, hebben de vogels op het eiland volop de kans gekregen om zich te ontwikkelen. Enkele vogels hebben zelfs nog maar rudimentaire vleugeltjes over, omdat vliegen niet nodig was vanwege afwezigheid van gevaar op de grond. Hier zijn de nieuw zeelanders dan ook trots op, en in de vele musea en/of wildlifeparken kun je hier veel over leren. Toen de mens Nieuw Zeeland had ontdekt, namen zij landroofdieren mee. Denk hierbij aan konijnen, opossums en de hermelijn. Deze dieren vormden, en vormen vandaag de dag nog steeds, een bedreiging voor de inheemse vogels. Deze landroofdieren worden door de nieuw zeelanders dan ook gezien als een ‘pest’. Het controleren van deze pest staat dan ook hoog op de agenda van de Department Of Conservation, waarbij hard word gewerkt om de populatie van de inheemse vogels te behouden en zelfs te vergroten. Als je met je auto of camper rondrijdt, ga je langs de wegen veel ‘roadkill’ tegenkomen. De kans is zelfs aanwezig dat je zelf een opossum platrijdt, voornamelijk bij rijden in het donker. Dit wil je natuurlijk liever niet meemaken, maar het kan nou eenmaal gebeuren. Wij kunnen je in ieder geval zeggen dat de nieuw zeelanders zelf er niet rouwig om zullen zijn. In Nieuw Zeeland leven te veel vogelsoorten om ze allemaal op te noemen. We noemen een aantal opvallende vogels op en waar je ze zou kunnen vinden.
Kiwi
Waarschijnlijk het meest bekende vogeltje van Nieuw Zeeland. De nieuw zeelanders hebben zichzelf zelfs naar dit iconische loopvogeltje vernoemd! Je hebt verschillende soorten, zoals de brown kiwi en great spotted kiwi en je vindt ze nergens anders ter wereld. Ze zien er wat vreemd uit voor een vogel: het zijn een soort bolletjes met een klein koppie en lange snavel. Hun veren hebben meer weg van haren waaronder de onderontwikkelde vleugeltjes verstopt zitten waarmee ze dan ook niet kunnen vliegen. Daarnaast hebben ze relatief grote poten en geen staart. Hun aantallen zijn sterk verminderd sinds de komst van landroofdieren, zoals hierboven beschreven. Ze leven diep in de bossen van Nieuw Zeeland en komen eigenlijk alleen in de nacht tevoorschijn. De kans dat je zomaar een kiwi in het wild spot, is heel klein. Op Stewart Island is je kans misschien nog wel het grootst. Je kan in de nacht zelfstandig op pad gaan of een tour boeken, maar dan is de kans op het zien van een kiwi nog niet gegarandeerd. Om dit diertje te zien kun je er dan ook voor kiezen om naar een wildlifepark te gaan, zoals die bij Mount Bruce. De verschillende reisroutes van DIYnewzealand.com brengen je langs deze plek. Naast de kiwi vind je hier nog veel meer van nieuw zeelands wildlife.
Fantail
Ook dit mooie vogeltje is gelukkig niet bedreigd in Nieuw Zeeland en kom je dan ook op verschillende plekken tegen. Het is een klein, schattig en vriendelijk vogeltje met een typische staart in de vorm van een waaier, vandaar de naam. Door deze staart kunnen ze zich zeer behendig door de lucht bewegen. Ook deze vogels zijn niet zo snel bang en durven best binnen 1 tot 2 meter bij je in de buurt te komen.
Tui
Een (gelukkig) niet-bedreigde vogelsoort in Nieuw Zeeland. Ze komen alleen voor in Nieuw Zeeland en je kan ze verspreid over het land tegenkomen. Ze vallen op door hun witte kraagje in hun nek en zijn erg spraakzaam. Dat wil zeggen dat je ze vaak eerder hoort dan dat je ze spot. Ze fluiten graag melodieuze deuntjes en wanneer je de tui een keer hebt horen zingen, dan zal je hun typische geluid steeds sneller en makkelijker herkennen.
Kea
Dit is de enige alpine papegaai ter wereld. Wanneer ze hun vleugels openslaan komt er een prachtig kleurenpalet tevoorschijn. Je vindt deze vogels regelmatig in, hoe verrassend, alpinegebied. Denk hierbij aan de Arthurs Pass of bij Fiordland. Ze zijn behoorlijk slim voor een vogel en erg nieuwsgierig. Ze zijn niet bang uitgevallen en durven dichtbij mensen te komen. TIP: houd je auto goed in de gaten wanneer er een kea in de buurt is. Om de één of andere reden halen kea’s er veel voldoening uit om bijvoorbeeld de rubbers van de deuren eruit te slopen. Ze komen heel aandoenlijk over, maar eigenlijk zijn het gewoon kleine vandaaltjes.
Kaka
Een grote, bruine papegaai met een typisch schorre stem. Net als bij de kea komen er prachtige kleuren tevoorschijn wanneer ze hun vleugels uitslaan. Ze zijn speels en vaak actief in de ochtenden of laat in de avonden. In het wild kun je ze tegenkomen aan de westkant van het Zuidereiland maar de meeste kans heb je in een wildlife centre.
Pukeko
Vanuit je huurauto of camper niet heel moeilijk om te spotten. Deze herkenbare vogels lopen graag in laag gelegen open landschap, zoals een stuk boerenland of drasland. Ze kunnen wel vliegen, maar blinken er zeker niet in uit. Beter zijn ze in rennen en zwemmen. Ze hebben een mooie blauwe kleur met bovenop een zwarte kop. De snavel en hun poten zijn rood.
Kakapo
Deze vogel is eigenlijk niet in het wild meer spotten. Ze leven nog wel in beschermde gebieden op eilandjes van de kust van Nieuw Zeeland. Ondanks dat je ze niet in het wild kunt spotten, zijn ze zeker het noemen waard. Het zijn hele bijzondere papagaaien met kop die ook wel wat weg heeft van een uil. Ze kunnen niet vliegen, maar des te goed zijn ze in klimmen. Ook zijn het goede wandelaars, ze kunnen wel tot enkele kilometers aaneengesloten lopen.
Moa
Deze helaas uitgestorven grote vogel was familie van onder andere de emu, maar ook de kiwi. Na de komst van de mens in Nieuw Zeeland zijn de dieren ongeveer 600 jaar geleden uitgestorven omdat er op hen werd gejaagd en omdat hun leefgebied werd afgenomen. Het waren enorme vogels, ze konden tot wel 3,5 meter hoog worden. Vanwege de afwezigheid van vleugels konden ze uiteraard niet vliegen, maar rennen met hun reusachtige poten ging daarentegen prima. In de vele gratis musea verspreid over Nieuw Zeeland is veel informatie over dit dier te vinden.
Pinguïns
Nieuw Zeeland kent meer soorten pinguïns dan waar dan ook ter wereld. Er zijn wel 13 van de 18 soorten gespot in en rondom Nieuw Zeeland, waarvan bekend is dat er 9 soorten ook komen om te broeden. Twee daarvan zijn niet heel moeilijk om te vinden.
Yellow-eyed penguin
Uniek voor het land, zeldzaam en helaas ook een bedreigde diersoort. Ze zijn duidelijk te herkennen aan hun mooie gele ‘oogschaduw’. In het wild kun je ze spotten op het zuidereiland in het zuidoosten, namelijk vanaf de peninsula bij Christchurch (Banks Peninsula) via de oostkust (Timaru, Oamaru, Moeraki), Otago Peninsula tot aan de Catlins. Ook komen ze voor op Stewart Island. Wij hebben tot nu toe altijd geluk gehad in de buurt van Moeraki, bij Kaitiki Point! De meeste kans heb je net voor zonsondergang, wanneer de pinguïns de hele dag hebben gezocht naar eten voor hun chicks en dat terug komen brengen. Het broedseizoen is lang, van het samen bouwen van een nestje vanaf juli/augustus, tot het uitvliegen van de chicks tussen februari en april.
Little blue penguin
De kleinste pinguïn ter wereld, ze worden zo’n 25 cm en wegen dan rond 1 kg. Broedplaatsen voor deze kleine pinguïn zijn onder andere Marlborough Sounds, Fiordland, Banks Peninsula, Oamaru, Otago Peninsula en Stewart Island. Het zijn best wel oppurtunisten, want ze maken graag een nestje in of rondom door de mens gebouwde constructies, zoals in pijpen, onder veranda’s, bij schuren of boothuizen. Bijzonder aan deze soort is dat ze meerdere keren per broedseizoen eieren kunnen leggen (tussen juli en november en eventueel nog een keer in december). Deze pinguïns zijn vooral rondom en na zonsondergang te vinden aan land. Ook hier kun je ervoor kiezen om zelf op pad te gaan, of een tour met gids te boeken.
En nog veel meer...
Dolfijnen
Rondom de kusten van Nieuw Zeeland kun je negen verschillende soorten dolfijnen tegenkomen. Hiertussen zwemt één van kleinste dolfijnen ter wereld: de Hector dolfijn. Ze zijn daarbij ook nog eens uniek voor Nieuw Zeeland en je kan ze treffen rondom het Zuidereiland, onder andere bij Akaroa. De Maui dolfijn is het zeldzamere broertje van de Hector dolfijn. Beide dieren hebben een schattig stomp snuitje en een typisch ronde rugvin. Dit in tegenstelling tot de Bottlenose dolphin, die juist een opvallende puntige rugvin hebben. Deze dolfijnen komen op meerdere plekken op de wereld voor, maar in de buurt Nieuw Zeeland kun je ze onder andere vinden bij Fiordland (Doubtful Sound), Marlborough Sounds en ten westen van Northland (o.a. Bay of Islands). Op deze laatste plek heb je nog kans om de common dolphin te spotten, welke over het algemeen wel veel verder uit de kust rondhangt. Bij Kaikoura zwemmen het hele jaar door Dusky dolphins. Deze dolfijnen hebben juist weer de voorkeur voor wat ondiepere wateren, dus komen vrij dicht langs de kust. Dit is dan ook een hele goede plek om ze te spotten! Ook heb je hier de kans om orka’s (killer whales) ze zien. ‘Orka’s?!’ Jazeker, dat is dus het grootste lid van de dolfijnenfamilie. Weer wat geleerd! Je kunt ze niet alleen spotten in de buurt van Kaikoura, orka’s zwemmen eigenlijk overal rondom Nieuw Zeeland. Hoewel ze zich liever in diepe wateren begeven, is het niet ongewoon dat ze zich af en toe laten zien in een ondieper baaitje. Er zijn in Nieuw Zeeland verschillende plekken en manieren om bij dolfijnen in de buurt te komen. Je kunt een boottocht boeken die speciaal is georganiseerd om deze nieuwsgierige beestjes te zoeken. Je kunt echter ook tijdens een boottocht door bijvoorbeeld Doubtful Sound of de Bay of Islands het geluk hebben ze zomaar tegen te komen! Ook is de overtocht tussen het Noordereiland en Zuidereiland (Cook Strait) een plek waar vaak dolfijnen worden gezien. Waar je ook voor kan kiezen is om met deze bijzondere dieren te gaan zwemmen, zoals bij Kaikoura, Akaroa of bij de Bay of Plenty (Tauranga)
Walvissen
Wat is het ongelofelijk vet om zo’n gigantisch dier in het wild te zien! Wij van DIYNewZealand vinden het spotten van walvissen misschien wel één van de indrukwekkendste dingen die wij hebben gedaan tijdens onze rondreizen. De beste plek in Nieuw Zeeland om walvissen te spotten is in Kaikoura. Dit wordt dan ook niet voor niets ook wel ‘whale capital’ genoemd. Rondom de kusten van Nieuw Zeeland zwemmen:
- Blauwe vinvissen (Blue whales), de grootste in zijn soort met een hart zo groot als een kleine auto. Ze zijn door de walvisjacht in het begin van 1900 erg in aantallen afgenomen. Ze zwemmen vooral aan de oostkant van beide eilanden.
- Bultruggen (Humpback whales) zwemmen graag langs de kust van Nieuw Zeeland. Dit ligt namelijk op hun route tijdens de migratie van Antartica in de zomer, naar de tropen in de winter.
- Zuidkapers (Southern right whales) migreren ook langs de kusten van Nieuw Zeeland en zijn de grootste baleinwalvissen die je daar kunt treffen. Ze kunnen soms zo dicht langs de kust zwemmen, dat je ze (uiteraard met een beetje geluk) vanaf het strand kunt spotten.
- Potvissen (Sperm whales) kun je het hele jaar door opzoeken in de baai bij Kaikoura. Nergens anders ter wereld komen ze zo dicht bij de kustlijn als daar! Dit omdat de kust van Kaikoura vlakbij een breuklijn in zee loopt waardoor het water er diep genoeg is.
Zeehonden & Zeeleeuwen
Om zeehonden te kunnen zien, hoef je in Nieuw Zeeland eigenlijk maar weinig moeite te doen. Zeehonden (fur seals) leven hier in grote aantallen en je ziet ze vaak lekker chillen aan rotsachtige kustlijnen van Northland tot aan het laagste puntje van Nieuw Zeeland. Het zijn sociale dieren en liggen dan ook vaak in grote groepen. Ze houden er graag hun eigen stekkie op na, en komen dus ieder jaar voor het broedseizoen naar dezelfde plek. Het paarseizoen is gewoonlijk tussen november en januari en vervolgens wordt er ongeveer een vol jaar voor de pups gezorgd. Zoals genoemd kun je zeehondjes overal en het hele jaar door spotten, onder andere in de Bay of Islands, Coromandel, aan de Westcoast, in Fiordland, Kaikoura, de Peninsula’s en langs de Catlins. Wij van DIY gaan altijd naar Cape Palliser, gelegen in zuiden van het noordereiland bij Wellington in de buurt. Dit is een mooie rustige plek met ook nog een leuke wandelingetje naar een vuurtoren!
New Zealand sea lions (zeeleeuwen) behoren tot de meest zeldzame zeeleeuwen in de wereld en jawel, je vindt ze alleen in Nieuw Zeeland! In tegenstelling tot de kleinere zeehonden, liggen deze dieren het liefst te relaxen op een zandstrand in plaats van op rotsen. Ze zijn wat moeilijker te spotten, omdat ze in veel kleinere aantallen voorkomen. De meeste kans heb je aan de kust van de Otago region (van de Banks peninsula, de Otago Peninsula bij Dunedin tot de Catlins). Waar je bij de zeehonden over het algemeen vriendelijk zijn, is het niet aan de raden om ook maar een beetje in de buurt te komen van de zeeleeuw. Het paarseizoen is hetzelfde als bij de zeehonden, namelijk in de zomermaanden, en jaarlijks op dezelfde plek.
Albatrossen
De Albatros is de grootste zeevogel ter wereld. Hun spanwijdte kan reiken tot wel 3 meter! Deze ‘grote meeuw’ leeft het merendeel van zijn leven op zee en broedt vaak op afgelegen eilanden. Wanneer ze aan land komen om te broeden zijn ze dan ook vaak vergeten hoe ze moeten landen op vaste land, wat resulteert in een vrije val. De Otago Peninsula bij Dunedin is de enige plek op de wereld waar de Royal Albatros op het vaste land komt om te broeden. Vaste paartjes komen hier rond september aan en in november leggen ze een ei. Nadat de eieren zijn uitgekomen zorgen zowel het mannetje als het vrouwtje afwisselend een aantal weken voor de chicks. Vervolgens gaan beide ouders weer dagen de zee op waarbij ze de jonge alleen laten. Af en toe komen ze nog terug voor het voeden. Pas na een jaar kunnen de jonge albatrossen hun eerste vliegpoging doen. Dit betekent dat je op de Otago Peninsula het hele jaar door goede kans maakt op het spotten van deze mooie vogels! Ook kun je het geluk hebben om de albatros te zien vliegen of dobberen tijdens de overtocht over Cook Strait of in bijvoorbeeld in de buurt van Kaikoura.
Jan van Genten
In Nieuw Zeeland worden deze vogels ‘gannets’ genoemd. In Hawke’s Bay op het noordereiland, net onder Napier, nestelt een grote kolonie van deze vogels. Deze plek wordt Cape Kidnappers genoemd en heeft zijn naam te danken aan een niet zo gezellige ontmoeting tussen Kapitein Cook en zijn bemanning en de Maori. Je kan er lopend naartoe of met een commerciële tour. Als je besluit te lopen is dit alleen mogelijk bij laagwater en houd rekening met een wandeling van 5 uur heen en terug. De beste periode om deze vogels te spotten is van begin november tot eind februari.
Glowworms
Deze dieren komen voor door heel Nieuw Zeeland. Ze hangen vaak op donkere plekken, zoals aan het plafond van een grot. De wormen geven (zoals de naam al suggereert) licht in het donker, waarbij ze lange slijmdraadjes produceren. Op donkere plekken is zo’n lichtpuntje in het duister natuurlijk heel aantrekkelijk voor vliegende insecten, die er dan ook op af vliegen. Vervolgens raken ze verstrikt in de slijmdraden en heeft de glowworm weer een maaltijd voor die dag. Best wel slim eigenlijk! Er zijn verschillende plekken waar je glowworms kunt zien, zowel op het Noorder- als het Zuidereiland. Waitomo is de bekendste plek met hun uitgebreide grottenstelsel. Je kunt middels een touroperator gaan. Maar je kunt er ook voor kiezen om zelf een van de vele gratis toegankelijke grotten verspreid door heel Nieuw Zeeland te bezoeken.
Tuatara
Dit zeldzame reptiel is ook alleen in Nieuw Zeeland te vinden. Het bijzondere dier stam uit het tijdperk van de dinosauriërs, ruim 200 miljoen jaar geleden! Ze worden ongeveer tot een halve meter lang en 1,5kg zwaar. Helaas zal je ze op het vaste land niet meer in het wild vinden. Waar ze nog wel in de vrije natuur rondlopen is op afgelegen eilanden rondom de kust. Niet teleurgesteld: in een wildlifepark is de tuatara zeker nog te zien! Naast de tuatara is Nieuw Zeeland trouwens ook een thuis voor verschillende soorten gekko’s.
Weta's
Dit bijzondere, maar toch ook wel griezelige insect komen door heel Nieuw Zeeland voor, voornamelijk in bossen en in grotten. Het is het zwaarste insect ter wereld. Het zijn nachtdieren, en komen daarom ook in het donker pas tevoorschijn om te jagen. Je kan ze zien in een wildlifepark, maar je kunt ook (als je durft) zelf op zoek gaan. Wij van DIYNewZealand.com zien deze beestjes het liefst van achter een glazen schermpje en hebben het nog niet aangedurfd om in de nachten door bossen te banjeren opzoek naar deze grote jongens!
Reuzeslak
In regenwouden bij Nelson, de westkust van het zuidereiland en Fiordland verstoppen deze bijna buitenaards uitziende weekdieren zich. Ze zijn enorm en kunnen het formaat en van een sinaasappel bereiken. De kans om ze in het wild tegen te komen is niet groot. Het zijn carnivoren en houden erg van verschillende soorten wormen, waarvan wordt omschreven dat ze die als spaghetti opslurpen. Echt schattig…